Co wpływa na głębokość oddziaływania radiofrekwencji w tkankach miękkich?

 

Głębokość penetracji fal RF jest odwrotnie proporcjonalna do częstotliwości — im wyższa częstotliwość, tym płytsze przenikanie w tkankę. Wynika to z oporu elektrycznego tkanek i zjawiska pochłaniania energii na granicy różnych warstw biologicznych.

 

Częstotliwość	Typowe zastosowanie	Orientacyjna głębokość penetracji
0,3 MHz	Głębokie warstwy podskórne, tkanka tłuszczowa, powięzie	~3–4 cm
0,5 MHz	Modelowanie sylwetki, cellulit, tkanka tłuszczowa	~2,5–3 cm
1 MHz	Skóra właściwa i tkanka podskórna	~1,5–2 cm
2 MHz	Skóra właściwa, górna warstwa podskórna	~1–1,5 cm
3–6 MHz	Skóra właściwa, powierzchniowy lifting, okolice oczu	~0,5–1 cm
10 MHz	Bardzo powierzchowne warstwy skóry	~0,3–0,5 cm

 

Impedancja elektryczna tkanek biologicznych to opór, jaki dana tkanka stawia przepływowi prądu przemiennego – w tym przypadku fal radiowych (RF). Impedancja odgrywa kluczową rolę w określaniu tego, jak głęboko oraz jak intensywnie energia przenika w głąb skóry i struktur podskórnych.

 

Z czego wynika impedancja tkanek?

 

Impedancja zależy od kilku czynników fizjologicznych:

 

• Zawartości wody i elektrolitów — im więcej wody (czyli dobrego przewodnika), tym niższa impedancja.
• Gęstości i struktury tkanki — tkanka tłuszczowa, która zawiera mniej wody, ma znacznie wyższą impedancję niż np. mięśnie.
• Ułożenia komórek i ich błon komórkowych, które mogą dodatkowo stanowić barierę dla prądu.
  

Przykład kliniczny:

 

• Tkanka tłuszczowa ma wysoką impedancję → energia RF kumuluje się wcześniej → idealna do zabiegów redukujących objętość tłuszczu przy niskich częstotliwościach.
• Skóra cienka i dobrze ukrwiona (np. okolice oczu) → niska impedancja → wymaga wyższej częstotliwości i mniejszej energii, aby uniknąć nadmiernego przegrzania.

W praktyce oznacza to, że ten sam parametr techniczny może działać zupełnie inaczej w przypadku osoby szczupłej z cienką skórą niż u pacjenta z grubszą warstwą tłuszczową i niższym poziomem nawodnienia.

 

Oprócz częstotliwości fal radiowych (RF), na głębokość penetracji energii w tkance wpływa szereg innych czynników – zarówno fizycznych, jak i biologicznych. Ich zrozumienie jest kluczowe do skutecznego i bezpiecznego planowania zabiegów z użyciem RF w medycynie estetycznej.

 

1. Rodzaj elektrody i sposób aplikacji energii

• Elektrody monopolarne (np. klasyczne głowice RF) – energia przepływa od elektrody przez ciało do elektrody neutralnej, co pozwala osiągać głębsze warstwy (nawet kilka cm).
• Elektrody bipolarne – energia przepływa między dwiema sąsiadującymi elektrodami w obrębie jednej głowicy – działa płycej i bardziej powierzchniowo.
• Elektrody multipolarne i frakcyjne – umożliwiają precyzyjne i selektywne dostarczanie energii, często z ograniczoną głębokością.

 

2. Moc (natężenie energii)

Większa moc urządzenia (mierzona np. w watach) może zwiększyć efektywność przekazywania energii do głębszych warstw, ale nie zawsze oznacza większą penetrację. Zbyt wysoka moc może prowadzić do powierzchownego przegrzania skóry, jeśli nie jest odpowiednio modulowana.

 

3. Czas trwania impulsu i tryb emisji

• Dłuższy czas trwania impulsu sprzyja większemu nagromadzeniu ciepła w głębszych warstwach.
• Tryb ciągły powoduje bardziej równomierne nagrzewanie, natomiast tryby pulsacyjne pozwalają na kontrolę temperatury w bardziej powierzchownych warstwach.

 

4. Temperatura skóry i chłodzenie powierzchniowe

Stosowanie chłodzenia skóry (np. krioterapia kontaktowa, powietrzna, spray) może zabezpieczać naskórek przed poparzeniem i umożliwiać dostarczenie większej ilości energii do głębiej położonych struktur, bez ryzyka przegrzania powierzchni.

 

5. Typ i grubość skóry pacjenta

• Skóra cieńsza (np. okolica oczu) – łatwiejszy dostęp do głębszych warstw przy niższej energii.

Skóra grubsza, z dużą ilością tkanki tłuszczowej – może wymagać niższej częstotliwości i wyższej mocy, aby osiągnąć odpowiednią głębokość.

 

Skuteczność zabiegów z wykorzystaniem fal radiowych w medycynie estetycznej zależy nie tylko od częstotliwości, ale również od szeregu innych czynników, takich jak impedancja tkanek, typ elektrody, moc urządzenia, czas trwania impulsu czy poziom nawodnienia pacjenta. Świadomy dobór parametrów pozwala precyzyjnie oddziaływać na wybrane struktury – od powierzchownych warstw skóry aż po głębsze warstwy tłuszczowe i powięzi. Zrozumienie tych zależności to fundament skutecznych, bezpiecznych i spersonalizowanych terapii RF.

 

Źródła:

1. Sadick, N. S. (2004). Update on non-ablative light therapy. Dermatologic Clinics.
2. Elsaie, M. L. (2009). Cutaneous remodeling and photorejuvenation using radiofrequency devices. Indian Journal of Dermatology.
3. Ruiz-Esparza, J. (2006). Nonablative radiofrequency for facial and neck rejuvenation. Dermatologic Surgery.
4. Alexiades, M. R. (2013). Safety and efficacy of noninvasive radiofrequency skin tightening. Clinics in Dermatology.
5. Fitzpatrick, R. et al. (2003). Clinical study of noninvasive radiofrequency for skin tightening. Lasers in Surgery and Medicine.